یازدهمین گردهمایی انجمن صحافان ایران با حضور جمعی از اساتید، کارشناسان و فعالان این صنف و همچنین رئیس اتحادیه چاپخانه‌داران، صحافان و تابلوسازان تهران در روز پانزدهم اردیبهشت ماه در تالار اسپیناس برگزار شد. در این رویداد موضوعات مرتبط با پیشرفت صنف صحافی، چالش‌های پیش روی آن و راه‌حل‌های توسعه پایدار هنر-صنعت صحافی موردبحث و بررسی قرار گرفت.
آسیب‌ها و راه‌حل مشکلات صنفی
علی یازرلو رئیس انجمن صحافان ایران در ابتدای این نشست اظهار داشت: از حضور پرشور و همراهی‌تان در این جلسه‌ی مهم و سازنده سپاسگزارم. امیدواریم این نشست، فرصت مناسبی برای تبادل‌نظر و ارائه‌ی دیدگاه‌های ارزشمند شما در مورد دغدغه‌های صنفی حال حاضر همکاران عزیزمان باشد.
وی ادامه داد: امروز در این جلسه مهم گرد هم آمده‌ایم تا به موضوعات حیاتی بپردازیم که نه‌تنها بر سرنوشت واحدهای صنفی مربوط به صحافی تأثیر می‌گذارد، بلکه بر تمام جامعه و نیروی کار کشور نیز اثرگذار است. در این زمینه نخستین موضوع مهم مربوط به تعیین تکلیف واحدهای صنفی فاقد مجوز صحافی و واحدهای استفاده‌کننده از نیروی کار فاقد مجوز کار می‌شود.
یازرلو در رابطه با اهمیت داشتن مجوز صنفی اظهار داشت: بسیاری از شما عزیزان می‌دانید که مجوز صنفی صرفاً یک کاغذ نیست، بلکه نماد قانونی و معتبر بودن یک واحد صنفی است. این مجوز بیانگر این است که یک واحد صنفی قوانین و مقررات را رعایت کرده است و در حوزه فعالیت خود صلاحیت‌های لازم را دارد؛ همچنین به حقوق کارگران احترام می‌گذارد و معادله‌ای متوازن بین کارفرما و کارگر ایجاد می‌کند.
وی در همین رابطه افزود: هرچند همه ما با یک سری همکارانی آشنا هستیم که با داشتن این مجوز از کودکان کار استفاده می‌کنند، کارهای غیرقانونی را پذیرفته و با قیمت پایین‌تر از قیمت مصوب کار می‌کنند. در این رابطه جلسه‌ای را با حضور هیئت‌مدیره جدید اتحادیه چاپخانه‌داران تهران برگزار کردیم که به امید خدا با تدابیری که اندیشیده شده است این مشکلات را پشت سر خواهیم گذاشت.
رئیس انجمن صحافان با اشاره به اینکه وجود واحدهای صنفی فاقد مجوز در صنعت صحافی می‌تواند آسیب‌های جدی به همراه داشته باشد، گفت: رقابت ناعادلانه یکی از این آسیب‌ها است. در این رابطه واحدهای فاقد مجوز با ارائه خدمات ارزان‌تر به نفع خود، به واحدهای قانونی ضرر می‌زنند. این امر می‌تواند باعث ورشکستگی کسب‌وکارهای قانونی و معتبر شود.
به گفته یازرلو از دیگر تأثیرات وجود واحدهای صنفی فاقد مجوز کاهش کیفیت خدمات و بی‌ثباتی بازار کار است. وی در این رابطه توضیح داد: عدم نظارت بر واحدهای فاقد مجوز منجر به ارائه خدمات بی‌کیفیت و غیراستاندارد می‌شود. این موضوع آسیب جدی به اعتبار کل صنف می‌زند و مشتریان را دلسرد می‌کند. همچنین واحدهای فاقد مجوز معمولاً از نیروی کار غیررسمی و بدون اعتبار استفاده می‌کنند که منجر به کاهش کیفیت کار و عدم امنیت شغلی برای کارگران می‌شود.
یازرلو استفاده از نیروی کار فاقد مجوز و عدم رعایت حقوق کارگران را از دیگر مشکلات این صنف برشمرد و اذعان داشت: بسیاری از کارگران فاقد مجوز به دلیل وضعیت شغلی نامشخص، حقوق خود را از دست می‌دهند و نمی‌توانند از خدمات اجتماعی مانند بیمه یا بهداشت بهره‌مند شوند.
وی بیان داشت: افزایش حوادث شغلی از دیگر مسائلی است که ما با آن درگیر هستیم. در این رابطه عدم آموزش و بی‌توجهی به ایمنی کار، می‌تواند منجر به خطرات جدی برای نیروی کار و حتی برای مشتریان شود.
رئیس انجمن صحافان توسعه نامتعادل را آسیب دیگر صنعت صحافی برشمرد و اظهار داشت: وجود نیروی کار فاقد مجوز باعث می‌شود تا در جذب نیروی متخصص و حرفه‌ای به مشکل بربخوریم و بر کیفیت خدمات ارائه شده تأثیر منفی بگذارد.
وی با اشاره به اینکه با توجه به آسیب‌های فوق، ضروری است که اقدامات فوری و کارآمدی انجام شود، گفت: ارزیابی و صدور مجوز برای واحدهای صنفی یکی از این اقدامات است که در این رابطه نیازمند بررسی و ارزیابی دقیق عملکرد این واحدها هستیم و باید نظارتی جدی بر آن‌ها وجود داشته باشد. همچنین آموزش نیروی کار نیز می‌تواند به حل بخشی از مشکلات کمک کند. در این رابطه برنامه‌های آموزشی برای کارگران و کارفرمایان باید به‌منظور ارتقای سطح مهارت‌ها و آگاهی حقوقی آن‌ها به اجرا درآید.
تشویق به رعایت قوانین از دیگر پیشنهاد‌هایی بود که یازرلو به آن اشاره کرد و گفت: باید فرهنگ رعایت قوانین و مقررات را در میان تمام واحدهای صنفی ترویج دهیم تا همه بدانند که داشتن مجوز یک ضرورت و حق قانونی است. همچنین دولت و نهادهای ذی‌ربط باید از کارگران و حقوق آن‌ها حمایت کنند و به آن‌ها کمک کنند تا بتوانند در محیطی امن و قانونی مشغول به کار شوند. در پایان، امیدوارم که با همکاری یکدیگر بتوانیم به یک وضعیت متعادل و پایدار در صنف صحافی دست‌یابیم و به ارتقای کیفیت خدمات و حقوق کارگران کمک کنیم.
عدم حضور نیروی کار ماهر؛ آسیب‌زننده به صنف
سعید فراهانی شاهواروقی دبیر انجمن صحافان ایران در ادامه این مراسم بیان داشت: در رسته کاری ما تاکن، برش‌کار، وسط کار و الی آخر جایگاه مشخصی در قانون دارند و حق‌وحقوقشان کاملاً تعریف شده است که باید توسط کارفرما به این عزیزان پرداخت شود اما متأسفانه می بنیم که نه‌تنها این ارقام به کارگران پرداخت نمی‌شود بلکه کارفرما در نهایت با انجام این عملیات توسط کارگران اتباع به سود قابل‌توجهی دست پیدا می‌کنند.
وی ادامه داد: کارگاه‌های بدون مجوز، کارگاه‌های کوچک و کارگاه‌های بدون هزینه ازهرجهت به صنف آسیب می‌زنند و باعث اختلاف قیمت می‌شوند که در نهایت با آسیب بازار مواجه می‌شویم. یکی از دلایلی که با عدم به‌روزرسانی امکانات در واحدهای صحافی مواجه هستیم شاید همین باشد که از حضور نیروی کار ماهر و مجرب و پرداخت هزینه‌های مربوط به آن پرهیز کرده‌ایم. از سوی دیگر به همین دلیلی ذکر شده هیچ‌گاه نتوانسته‌ایم محصولی را به بازار و کارفرما ارائه دهیم که به‌واسطه آن دستمزد واقعی صنف صحاف را بگیریم. در نهایت اتفاقاتی مانند زیر قیمت زدن‌ها و دیگر مشکلات به وجود می‌آید.
تسهیل شرایط صحافان با یاری اتحادیه
امیر دلشاد خزانه‌دار انجمن کارفرمایی صحافان تهران در ادامه این گردهمایی بیان داشت: دهه‌های ۷۰ و ۸۰ را می‌توان دوران طلایی صنف صحاف نامید و حتی در دهه ۹۰ نیز صنف ما از شرایط مطلوبی برخوردار بود اما در حال حاضر فضای کتاب‌خوانی به سمت دیجیتالی شدن پیش رفته است به همین دلیل عرضه و تقاضا در بازار شرایط متفاوتی پیدا کرده است. مجموعه اتفاقاتی که در صنف ما پیش آمده، موجب شده است که کیفیت کار و زندگی صحافان باوجود داشتن سوله‌ها و کارگاه‌های بزرگ با تعداد کارگران زیاد متفاوت و در سطح پایین‌تری از دیگر رسته‌ها باشد.
وی ادامه داد: در رسته کاری ما دو نکته اساسی وجود دارد. نخست اینکه ما باید نیاز بازار را درک کنیم. خیلی از دوستان از صحافی به فضاهای دیگری همچون بسته‌بندی و هاردباکس ورود پیداکرده‌اند که این موجب ایجاد شرایط بهتری برایشان شده است. ازاین‌رو پیشنهاد من حرکت به سمت برندسازی است. اغلب دوستان ما به‌صورت B2B کار می‌کنند؛ درصورتی‌که می‌توانیم با برندسازی به پیشرفت‌های بهتری دست پیدا کنیم. استفاده از فضای مجازی در این رابطه می‌تواند کمک‌کننده باشد.
دلشاد بیان داشت: دومین نکته هزینه‌های ناهمگونی است که در صنف ما وجود دارد. تفاوت هزینه‌ها بین مجموعه‌های صحافی به دلیل معافیتشان از یک سری مسائل است. من در گذشته مخالف استفاده از اتباع بودم اما اکنون معتقدم با شرایط فعلی که در حوزه نیروی کار وجود دارد نمی‌شود چاشنی ۱۰ تا ۲۰ درصد حضور اتباع را به صفر رساند اما می‌شود روی این موضوع پافشاری کرد که همکاران به سمت دریافت مجوز بروند چراکه مجوز داشتن باعث همگون شدن هزینه‌ها می‌شود. خواسته ما از آقای ابوالحسنی هموار کردن مسیر همکاران برای دریافت مجوز است.
وی خاطرنشان کرد: میان مجموعه‌ای که مالیات و حق بیمه پرداخت می‌کند و حق کارگرانش از حقوق و بیمه و مزایا را پرداخت می‌کند با مجموعه‌ای که هیچ‌کدام از این اقدامات را انجام نمی‌دهد باید تفاوت وجود داشته باشد. ما باید با اتحاد و همدلی و با تسهیل شرایط از سوی اتحادیه به سمت دریافت مجوز برای مجموعه‌های فاقد مجوز حرکت کنیم.
همدلی و همفکری؛ راه‌حل مشکلات
مهدی بیات دبیر انجمن کارفرمایی صحافان استان تهران و عضو هیئت‌مدیره انجمن صحافان ایران بیان داشت: امروز نه در یک جلسه رسمی و خشک بلکه در جمعی صمیمی و همدل گرد هم آمده‌ایم، گویی در کارگاهی قدیمی نشسته‌ایم در میان عطر چسب و کاغذ صدای قیچی و دستگاه‌های صحافی و همهمه دلنشین همکارانی که سال‌هاست با عشق و هنر اوراق پراکنده را به کتاب‌هایی ماندگار تبدیل کرده‌اند.
بیات با بیان اینکه صحافی برای ما تنها یک حرفه نیست بلکه یک رسالت است، اذعان داشت: رسالت ما حفظ و پاسداری از دانش فرهنگ و هنر است. ما صحافان همچون باغبانی دلسوز از نهال‌های نوپا مراقبت می‌کنیم آن‌ها را آبیاری می‌کنیم و به آن‌ها فرصت می‌دهیم تا به درختانی تنومند و پربار تبدیل شوند. کتاب‌هایی که از دستان ما بیرون می‌آیند نه فقط مجموعه‌ای از صفحات چاپ شده بلکه گنجینه‌هایی ارزشمند هستند که نسل به نسل منتقل می‌شوند و هویت فرهنگی ما را شکل می‌دهند.
وی ادامه داد: انجمن صحافان ایران، این خانه امن و گرم همواره در تلاش بوده است تا در کنار شما باشد از حقوق شما دفاع کند و صدای شما را به گوش مسئولین برساند. ما می‌دانیم که مشکلات و چالش‌های فراوانی پیش روی ما قرار دارد که از جمله آن‌ها می‌توانم به‌دشواری تهیه مواد اولیه، رقابت ناعادلانه و کمبود حمایت‌های دولتی اشاره کنم.
بیشتر بخوایند: ثبت‌نام طرح فروش ویژه کتابفروشان آغاز شد
دبیر انجمن کارفرمایی صحافان استان تهران تصریح کرد: من معتقدم که ما صحافان، مردان و زنان روزهای سخت هستیم ما آموخته‌ایم که چگونه با کمترین امکانات بهترین آثار را خلق کنیم. ما یاد گرفته‌ایم که چگونه با عشق و پشتکار بر مشکلات غلبه کنیم و ایمان دارم که با همدلی و همفکری می‌توانیم این چالش‌ها را نیز پشت سر بگذاریم. در این جلسه فرصتی خواهیم داشت تا با نگاهی دقیق‌تر و عمیق‌تر به مسائل و مشکلات صنعت صحافی بپردازیم و راهکارهای عملی و نوآورانه برای حل آن‌ها ارائه دهیم.
بیات با اشاره به اینکه ما باید به دنبال راه‌های جدید برای تأمین مواد اولیه باشیم، کیفیت را سرلوحه کار خود قرار دهیم، از حقوق خود دفاع کنیم، با یکدیگر همکاری کنیم و به نوآوری و خلاقیت روی آوریم ادامه داد: همکاران عزیز بیایید با هم عهد ببندیم که در این راه از هیچ تلاشی فروگذار نکنیم بیایید با هم نشان دهیم که صنعت صحافی ایران همچنان زنده و پویاست و می‌تواند در عرصه‌های بین‌المللی نیز بدرخشد.
وی در ادامه خطاب به رئیس اتحادیه چاپ، صحاف و تابلوسازی تهران گفت: با احترام و خرسندی انتخاب شایسته جنابعالی و همکاران گرامی‌تان را به‌عنوان اعضای هیئت‌مدیره اتحادیه چاپخانه‌داران، صحافان و تابلوسازان تهران تبریک عرض می‌کنم. بدون شک، تخصص، تعهد و تجارب ارزشمند شما نویدبخش فصلی نو در شکوفایی و ارتقای این صنعت مهم و تأثیرگذار خواهد بود.
بیات ادامه داد: صنعت چاپ و صحافی به‌عنوان رکن اساسی در توسعه فرهنگی، آموزشی، اقتصادی و اطلاع‌رسانی جامعه نقشی بی‌بدیل ایفا می‌کند. این صنعت نه‌تنها بستر نشر دانش و اطلاعات را فراهم می‌آورد بلکه در رونق کسب‌وکارها ایجاد اشتغال و ارتقای سطح سواد بصری جامعه نیز نقشی کلیدی دارد.
دبیر انجمن کارفرمایی صحافان استان تهران بیان داشت: امید است در دوره جدید فعالیت هیئت‌مدیره با تدبیر و همت والای شما شاهد توجه ویژه به چالش‌ها و فرصت‌های پیش روی این صنعت باشیم. انتظار می‌رود با اتخاذ رویکردهای نوین و خلاقانه زمینه‌های لازم برای رشد و توسعه پایدار صنعت چاپ و صحافی فراهم شود و این رسته مهم جایگاه شایسته خود را در عرصه اقتصاد و فرهنگ کشور بازیابد.
وی تصریح کرد: جناب آقای ابوالحسنی در گذشته صنف صحافی با چالش‌هایی نظیر کمبود حمایت‌ها، عدم توجه کافی به مسائل تخصصی و نادیده گرفته شدن نقش حیاتی آن در صنعت چاپ روبرو بوده است. امیدوارم در دوره جدید، شاهد تغییر رویکرد و توجه ویژه به این صنف باشیم.
اتحادیه در کنار صنف صحاف
در ادامه احمد ابوالحسنی رئیس اتحادیه چاپخانه‌داران تهران بیان داشت: ما فعالان هر سه رسته چاپ، صحاف و تابلوساز برای دستیابی به اتفاقات مثبت و سازنده باید مطالبه گر باشیم، قدر یکدیگر را بدانیم و همدل باشیم.
وی ادامه داد: من زمانی که در اتحادیه لیتوگراف حضور داشتم، جایگاه اتحادیه بسیار خوب بود چراکه همدل بودیم؛ بااین‌حال این را می‌دانستم می‌شود در اتحادیه چاپ اتفاقات بزرگ‌تری را رقم زد چراکه در اذهان چاپ اتحادیه‌ای شناخته شده تر بود. من اکنون این ادعا را دارم که در امروز جایگاه صنعت چاپ که صحافی هم بخشی از آن است در میان مسئولان زبانزد و شناخته شده تر از قبل است.
ابوالحسنی با اشاره به انتخابات پرشور اتحادیه چاپ، صحاف و لیتوگراف گفت: من از همه عزیزانی که در این انتخابات شرکت کرده‌اند و به کارنامه کاری بنده رأی دادند تشکر می‌کنم. این اتفاق اگرچه در ظاهر خوب است اما کار را برای من سخت‌تر کرده است چراکه امروز مطالبه گری و خواسته‌ها از من بیشتر شده است؛ بنابراین اتحادیه موفق نخواهد شد مگر با همکاری رسته‌های مختلفی که در زیرمجموعه آن قرار دارند.
رئیس اتحادیه چاپخانه‌داران تهران تصریح کرد: من رسماً اعلام می‌کنم پذیرای نقطه نظرات و برنامه‌های شما عزیزان در اتحادیه هستم. ما به‌زودی کارگروهی را با حضور صحافان در اتحادیه برقرار خواهیم کرد. اکنون قیمت‌گذاری‌ها در سایت بارگذاری شده است و به‌زودی در بخش صحافی نیز این کار را انجام خواهیم داد تا قیمت‌ها به‌صورت کشوری رعایت شود.
ابوالحسنی خاطرنشان کرد: صنف صحاف جدا از چاپ نیست. ما در حال حاضر شرایط دریافت یک وام بدون سقف را در وزارت صمت ایجاد کرده‌ایم که البته بهره بالایی-۲۳ درصد- دارد اما در تلاشیم که بتوانیم این بهره را کمتر کنیم. همچنین در مورد تبصره ۱۸ نیز سرفصل‌هایی را برای چاپ پیشنهاد داده‌ایم و پیگیر آن هستیم. چنانچه دوستان برای ثبت سفارش ورود ماشین‌آلات یا دریافت ارز هم مشکل داشته باشند ما در اتحادیه آمادگی کافی برای کمک به شما عزیزان را داریم.
قیمت‌گذاری؛ اقدامی اساسی
علی مؤمن رئیس هیئت ناظر انجمن صحافان ایران نیز به‌عنوان دیگر سخنرانی این گردهمایی اظهار داشت: در جلساتی که طی این چهارسال برگزار شده است هدف ما کاهش فشار ناترازی درآمد در میان همکاران بوده است. مبحث اصلی ما این است که قیمت‌گذاری درستی برای محصولات و خدمات خود داشته باشیم. نتیجه اینکه در این چهار سال وضعیت بهتر از گذشته شده است چراکه طبق آمار ما با ۴۰ درصد ورشکستگی در صنف وجود داشت اما از سال ۱۴۰۰ به بعد آمار جزئی‌تر شد چراکه دوستان وارد بحث قیمت‌گذاری شدند و توانستند به مقداری از حقشان برسند.
وی ادامه داد: درست است درصد افزایش قیمت ما نسبت به تورم بیشتر بوده است اما پایه‌های ابتدایی ما وضعیت خوبی نداشت. ما از پایه‌ها وارد بحث شدیم و درصدی را هرچند اندک به آن بیفزاییم. با آنالیز قیمت‌هایی که از سال ۱۳۸۶ انجام داده‌ایم نتیجه این شده است که بزرگان صنف ما در دو سال نتوانسته‌اند حتی یک سوله بخرند که من به جد مطمئنم تا پنج سال آینده هم نمی‌توانند به این هدف دست پیدا کنند و این نشان از درآمد اندک در صنف ما دارد.
مؤمن تصریح کرد: ما باید ترس‌هایمان را در قیمت‌گذاری کنار بگذاریم. در صنف ما چه اتفاقی افتاده است که صد درصد تفاوت قیمت وجود دارد؟ این تفاوت گاهی به ۳۰۰ درصد می‌رسد درحالی‌که در هیچ صنفی این‌گونه نیست. امروز در وضعیت خوبی قرار نداریم و باید هرچه زودتر چاره‌اندیشی کنیم.
اتحادیه در کنار صحافان
رامین عابدینی عضو علی‌البدل اتحادیه چاپخانه‌داران، صحافان و تابلوسازان تهران بیان داشت: من از همه افرادی که در انتخابات شرکت کردند، سپاسگزاری می‌کنم. من همیشه در کنار دوستان در اتحادیه هستم و همچنین به‌عنوان عضوی از صنف صحاف با کمال میل در کنار شما نیز خواهم بود.
عابدینی تصریح کرد: نکته بعدی که صحافان از آن ناراحت هستند این است که ما صحافان در اتحادیه فاقد کرسی هستیم اما جای نگرانی وجود ندارد چراکه با قولی که ما از آقایان ابوالحسنی و بابک عابدین گرفته ایم مطمئن هستیم که آن‌ها از ما حمایت خواهند کرد.
اعلام حمایت هیئت‌مدیره اتحادیه از صحافان
مصطفی ابراهیمی خزانه‌دار اتحادیه چاپخانه‌داران، صحافان و تابلوسازان تهران به‌عنوان آخرین سخنران در این گردهمایی بیان داشت: بنده به‌نوبه خود از صنف صحاف تقدیر می‌کنم چراکه حضور این عزیزان در انتخابات شور و هیجانی عالی به این رویداد تزریق کرد. متأسفانه به خاطر قانون اصناف جناب نظری از حضور در هیئت‌مدیره محروم شدند اما ما طبق عهد و پیمانی که با صنف معظم چاپ و صحاف گذاشته‌ایم قرار بر این است که کارگروهی را در این حوزه داشته باشیم.
وی ادامه داد: صنف تابلوساز اولین، بزرگ‌ترین و منظم‌ترین کارگروه را در اتحادیه داشت و چندین پله بالاتر از وظایف خود عمل کردند. اتحادیه صنف صحاف که با اتحادیه چاپ ادغام شده است می‌تواند با تشکیل کارگروهی مختص به خودشان آن را اداره کند. ما در کارگروه تابلوسازان هیچ‌گونه پرونده‌ای را به عزیزان چاپخانه‌دار در اتحادیه ارجاع ندادیم و خودمان آن‌ها را حل کردیم. این اتفاق می‌تواند به‌عنوان یک سرمشق برای عزیزانمان در صنف صحاف قرار بگیرد.
ابراهیمی تصریح کرد: ما با افتخار در کنار صنف صحاف هستیم و آماده‌ایم که تجربیات خود را در اختیارشان قرار دهیم. دوستان صحاف هیچ‌گونه نگرانی از نداشتن کرسی در اتحادیه نداشته باشند چراکه با تشکیل این کارگروه و حمایت اعضای هیئت‌مدیره و همچنین هماهنگی میان رسته‌ها آن‌طور که شایسته است با آن‌ها رفتار خواهد شد.
وی خاطرنشان کرد: چنانچه شما قدرت اصلی انجمن صنفی را بدانید متوجه خواهید شد که نه‌تنها پایین‌تر از اتحادیه نیست بلکه بالاتر هستند. یکی از افرادی که می‌توانند در مجلس شورای اسلامی در کمیسیون کارگری حضور پیدا کنند انجمن‌های تخصصی هستند؛ بنابراین این می‌تواند برای شما یک نقطه عطف باشد. هیئت‌مدیره نیز از انجمن صنف صحاف و کارگروهی که در اتحادیه تشکیل خواهد شد، حمایت خواهد کرد.
گفتنی است در پایان این مراسم آقایان علیرضا لاری، حسین تاجیک و منصور کربندی از اساتید هنر-صنعت صحافی از سوی انجمن صحافان ایران مورد تقدیر قرار گرفتند.
