کارشناسان و فعالان صنعت چاپ بر این باورند که تحول دیجیتال و هوش مصنوعی یک نیرو و عامل انقلابی و تغییردهنده بازی حال و آینده درصنعت چاپ و بسته بندی است.
به گزارش چاپ و نشر آنلاین به نقل از ایبنا، در بازار پُرشتاب امروز شرکت‌هایی که فناوری‌های نوین هوشمند را پذیرفته‌اند، به فرایندهای ساده‌سازی در کاهش زمان تحویل و افزایش همکاری در سراسر زنجیره تامین دست خواهند یافت. پذیرش ابزارهای دیجیتال هوشمند، شرکت‌ها را قادر می‌کند تا در کسب و کار خود بینش و نگرش‌هایی درباره عملیات و تصمیم‌گیری داده‌محور خود اجرایی کنند.
تحول دیجیتال و هوش مصنوعی یک نیرو و عامل انقلابی و تغییردهنده بازی حال و آینده صنعت چاپ و بسته بندی هستند و تاثیر آن به‌ویژه در گردش کار بسیار مفید است. تجربه مجموعه‌ها و کشورهای مختلف نشان می‌دهد که دیجیتالی شدن هوشمندانه سبب شفافیت بیشتر عملکردها، کنترل ارتباطات، ارزشمندی و سازگاری بیشتر با دیگران را تسهیل می‌کند. تحول دیجیتال در حال ایجاد ارتباطات جدید در سراسر فرایند است و وظایفی را که قبلاً به‌طور دستی انجام می‌شدند خودکارسازی می‌کنند، با این کار کارکنان تمرکز خود را بر امور پیچیده‌تر در چاپ و بسته بندی در سطوحی بالاتر قرار می‌دهند.
می‌توان گفت که اتوماسیون، سنگ بنای این تحول است و نویدی بر صرفه‌جویی قابل توجهی زمان و هزینه است، اتوماسیون فرایندهای تولید را از طراحی و نمونه‌سازی گرفته تا تولید و توزیع بهینه‌سازی می‌کند، این امر نه‌تنها منجر به کاهش هزینه‌ها شده، بلکه خطر نقص و تاثیر بر کیفیت را به‌شدت کاهش می‌دهد. شرکت‌ها می‌توانند با استفاده از داده‌های صحیح، برنامه‌های تولید را به دقت تنظیم و ضایعات را به حداقل برسانند، همچنین بر کیفیت متمرکز شوند.
تجربه نشان داده است که اتوماسیون، تنها با حذف ناکارآمدی‌ها، فرایندها را ساده می‌کند، نیروهای انسانی را قادر می‌سازد تا روی وظایف با ارزش افزوده بالاتر متمرکز شوند و در نتیجه قادر به رشد و نوآوری خواهند شد.
پایداری؛ یک واژه رایج و شیک و مجلسی نیست
اما صاحبان برند و کارخانه‌ها بطور فزاینده‌ای در حال استفاده از حسگرهای اینترنت اشیا در راهکارهای چاپ و بسته بندی هستند. این حسگرها، پارامترهایی مانند دما، رطوبت، تازگی محصول، رنگ، حالت، تاریخ و بارکدها را رصد کرده و داده‌ها، در زنجیره تامین، دیدگاه و بینش بهتری را فراهم می‌کند، در ضمن در نگهداری پیش‌بینانه در زمان واقعی و قبل از وقوع خرابی شناسایی و برطرف می‌شوند و از کارافتادگی برنامه‌ریزی نشده ماشین‌ها، کاهش می‌یابد.
اکبر شهریاری، مدرس و فعال حوزه چاپ و مترجم کتاب «راهنمای چاپ افست ورقی» درباره چاپ و بسته بندی هوشمند و ادغام با اینترنت اشیا، معتقد است؛ سیستم‌های رباتیک در حال حاضر در عملیات جابه‌جایی عدل‌های حاوی بندهای کاغذ، بسته‌ها و پالت‌ها به‌صورت دقیق و هوشمند فعال بوده و برای شناسایی محل و کنترل کیفیت و جابه‌جایی از سنسور و دوربین و بینایی ماشینی و نیز شبکه و نرم‌افزار هوشمند استفاده می‌کنند، این ربات‌ها به‌طور موثر و هوشمندانه کارکرده و از خطاهای انسانی می‌کاهند.
به گفته وی، اکنون سیستم‌های پیشرفته بینایی‌سنجی نصب شده، ربات‌ها را کنترل و آن‌ها را قادر به تشخیص مسیر، موانع، نقص و ایراد کرده و مطابق با الزامات خاص و استاندارد عمل می‌کنند.
شهریاری، با اشاره به مبحث تحول دیجیتال در صنعت چاپ و بسته بندی، افزود: افزایش کارآیی، کاهش هزینه، پیشبرد پایداری محیط‌زیستی، هدف اصلی بوده، درحالی که نوآوری‌ها موتور محرکه این تحولات هستند، می‌توان گفت که تحول دیجیتالی هوشمندی که نه‌تنها ادامه‌دهنده یک روند پر تلاش است، بلکه سبب انقلابی عمیق در همه ارکان آن خواهد بود.
وی همچنین درباره چشم‌انداز کنونی تحولات دیجیتال هوشمند، توضیح داد: این تحولات اینک به‌عنوان یک نیروی عظیم پیشران و تغییر دهنده در بازی صنعت چاپ و بسته بندی تثبیت شده و اثرات آن به‌ویژه در گردش کار بسیار چشمگیر بوده است، مسئله این است که با پذیرش ابزارهای دیجیتالی هوشمند و نرم‌افزارها، شرکت‌ها قادر خواهند بود تا نیازهایشان را با بینش و آگاهی ژرفی با مشتریان تطبیق دهند که پایه‌ای برای تصمیم‌گیری داده محور دقیق خواهد بود.
مترجم کتاب «سرویس و نگهداری ماشین چاپ جی تی او» با بیان اینکه طی سال‌های اخیر چاپ دیجیتال به سفارشی‌سازی محصولات و کالاها کمک می‌کند، گفت: این روال به صاحبان برند و کارخانه‌ها و شرکت‌هایی که فرایندهای متنوع چاپ و بسته بندی دارند اجازه می‌دهد تا داخل شرکت خودشان کارها را انجام داده و کارآیی خود را افزایش دهند، کارهایی که در گذشته به‌دلیل ماهیت یا پیچیدگی یا گرانی تجهیزات برون سپاری می‌شدند، اما اکنون به کمک هوش مصنوعی و تجهیزات دیجیتال بسیاری از کارها در خود شرکت انجام و بنابراین امکان شخصی‌سازی سفارش‌ها بیشتر می‌شود، شرکت‌های کوچک و متوسط هم توان انجام کارهای نفیس را یافته‌اند درحالی که قبلاً غیر قابل تصور بود.
شهریاری، در ادامه با طرح این موضوع که در حوزه چاپ و بسته بندی، «پایداری» صرفاً یک واژه رایج و شیک و مجلسی نیست، عنوان کرد: می‌توان با افزایش آگاهی مصرف‌کنندگان نسبت به محیط‌زیست، روش‌های تولید به شکل پایدارتری ایجاد شده و تحولات متعددی در این زمینه روی دهد، کاهش اثرات کربن و ضایعات در زنجیره تامین اینک به بخش مهمی از این روال شده و به همین دلیل تعهدات اخلاقی و قانونی نسبت به آینده سبزتر در دستور کار قرار گرفته است.
بیشتر بخوانید: رئیس هیئت‌مدیره شرکت پی‌ریزان صنعت: یافتن بازارهای جدید و معرفی محصولات
وی با اشاره به راهکار هوشمندانه چاپ و بسته بندی در مواجه با محیط زیست، توضیح داد: استفاده مجدد از مواد قابل بازیافت یکی از ضروریاتی است که در صنعت چاپ باید به آن توجه شود، پوشش‌های کمتر بر سطوح چاپ، تغییراتی در همپوشانی رنگ‌ها ایجاد می‌کند به نحوی که با مصرف کمتر رنگ به همان مقادیر رنگ استاندارد برسد و یا بین قسمت‌های حروف فضای خالی ایجاد کند تا نه‌تنها با اهداف زیست محیطی و پایدار همسو شود، بلکه منجر به بررسی مواد مختلف برای کاهش رد کربن شود.
به گفته شهریاری، در سال‌های اخیر ماشین‌های جدید از لحاظ مصرف انرژی به‌طور قابل توجهی از هزینه‌های عملیاتی می‌کاهند، سرمایه‌گذاری و ارتقای تجهیزات خودکار و یا درگیری سیستم در لحظه مورد نیاز به موتورهای هوشمند، روشنایی LED و خشک‌کن جدید و سیستم‌های سرمایش و گرمایش کم مصرف، پرده‌های متحرک هوشمند متناسب با نور خورشید، هزینه‌های تولید و مصرف انرژی را کاهش می‌دهد .
فناوری‌هایی که فرایند را ساده می‌کنند
در زمان‌های مختلف نوآوری‌های هوشمندانه سبب شده تا مواد چاپ و بسته بندی، سبک وزن‌تر شود و همین مسئله از یک سو به حفظ و افزایش استحکام و یکپارچگی محصول و بسته کمک می‌کند و از سوی دیگر مصرف مواد را نیز کاهش می‌دهد. مواد سبک وزن مانند پلاستیک‌های زیستی تخریب پذیر و کامپوزیتی پیشرفته، نه‌تنها هزینه مواد را کاهش می‌دهد، بلکه با تمایلات و ترجیحات مصرف‌کننده مثل توجه به موضوع محیط زیست نیز همسو و هم‌جهت است. تجربه سال‌های اخیر نشان داده است که تحولات دیجیتال و هوش مصنوعی به هیچ‌وجه یک روند گذرا و کاهشی نبوده، بلکه به‌عنوان نیروی دگرگون‌کننده درحال تغییر شکل‌ها و روش‌های چاپ و بسته‌بندی و شکل‌دهی مجدد به آن است.
شهریاری، با اشاره به تاثیر هوش مصنوعی و یادگیری ماشینی و اتوماسیون در صنعت چاپ و بسته بندی، عنوان کرد: صنعت چاپ و بسته بندی درحال گذار از تحولی قابل توجه است که تا حد بسیار زیادی به دلیل ادغام هوش مصنوعی و یادگیری ماشینی و بینایی‌سنجی و اتوماسیون و درهم تنیده شدنشان، قابل تفکیک نیستند و بر همدیگر تاثیرگذار هستند، این فناوری‌های پیشرفته نه‌تنها فرایندها را ساده‌تر می‌کنند؛ بلکه حتی ماهیت چاپ و بسته بندی را نیز تغییر می‌دهند، همچنین اتوماسیون و خودکارسازی امور را به مقدار بیشتری نیز متحول خواهند کرد.
وی ادامه داد: کارهای پیچیده و وقت‌گیری هم که قبلاً به نظارت‌های دقیق نیاز داشتند، اکنون با ماشین‌ها به‌طور کارآمدی انجام شده و مدیریت می‌شوند، می‌توان گفت که از مزایای برجسته هوش مصنوعی و اتوماسیون، بهینه‌سازی فرایندهای تولید است، با بهبود مداوم الگوریتم یادگیری ماشینی و بینایی‌سنجی ماشینی، اینک ماشین‌ها و سیستم‌ها سازگارتر، تکامل یافته‌تر حتی ماهرتر می‌شوند.
شهریاری با طرح این موضوع که هوش مصنوعی بر بهینه‌سازی متمرکز است اما ظرفیت واقعی آن در شکل‌دهی به یادگیری خلاقانه در آینده خواهد بود، گفت: با تبدیل شدن هوشمندانه مصنوعی و اتوماسیون به بخش جدایی‌ناپذیر فرایندهای چاپ و بسته بندی، چشم‌انداز شغلی کنونی می‌تواند دستخوش تحولاتی بس عمیق شود، به‌طور خاص شرکت‌های کوچک‌تر و متوسط اموری را که قبلاً برون‌سپاری می‌کردند را دیگر خود انجام می‌دهند و وابستگی آن‌ها تا حدودی کاهش خواهد یافت.
به گفته وی، اکنون فرصت‌های شغلی جدیدی در زمینه نگهداری و برنامه‌نویسی هوش مصنوعی و رباتیک درحال ظهور است و صنعت چاپ و بسته بندی بنا به ماهیت بین‌رشته‌ای در مرکز این آماج و خط حمله این تحولات خواهد بود.
تعهدات اجتماعی و اخلاقی فعالان چاپ
شاید بتوان گفت که «پایداری» به‌عنوان یک موضوع محوری در صنعت چاپ و بسته بندی به شدت ظهور کرده است، هر چند که خیلی هم موضوع جدیدی نیست، اما اهمیت پایداری و ارزشمندی بیشتر زمان سبب شده تا اهمیت ان را یادآوری مجدد کرد، اکنون برندها و تولیدکنندگان ضرورت‌های زیست‌محیطی را نه‌تنها تشخیص می‌دهند؛ بلکه به افزایش تقاضای مصرف‌کنندگان و فشارهای نظارتی برای راه‌حل‌های سازگار با محیط زیست نیز پاسخ می‌دهند.
شهریاری با طرح این موضوع که شرکت‌ها در حال سپردن تعهدات کاری و اجتماعی و اخلاقی برای توسعه راه حل‌های متناسب هستند، گفت: این تعهدات کاری و اخلاقی فراتر از شعارهای ظاهری و عوام‌فریبانه است و در مواردی نیز مانند تعویض پلاستیک‌های یک‌بار مصرف، انجام شده است، کاهش ضایعات و افزایش بازیافت، بهینه‌سازی، انتخاب مواد برتر، طرح‌های جایگزین برای کاهش ضایعات همراه با ترویج بازیافت و افزایش چرخه عمر محصولات تولیدی ازجمله مزایای توجه به محیط زیست است.
وی با بیان اینکه نوآوری در علم مواد و کمپوست‌پذیر، اهمیت ویژه‌ای دارد، افزود: توجه به این موضوع سبب هموار کردن راه پیش‌رو است تا آسیب کمتری به محیط زیست وارد شود، در این حوزه شرکت‌ها طیف وسیعی از گزینه‌های خود را به اولویت در محیط زیست اختصاص داده و همزمان گواهینامه‌های پایداری محصولات و رعایت قوانین زیست محیطی را دریافت می‌کنند، این قوانین اکنون متناسب با قوانین کشورهای مختلف، در حال تکامل است مانند ممنوعیت استفاده از پلاستیک یک‌بار مصرف در سطح جهانی یکی از نمونه‌های آن است.
شهریاری با بیان اینکه این موضوع موجب ترویج کاهش رد کربن و استفاده از مواد بازیافتی مانند کاغذ، مرکب‌های بازیافتی، همچنین کاهش پوشش‌های براق می‌شود، افزود: در حقیقت پایداری در آینده از اکنون شروع شده و تمرکز بر بازیافت مواد پلاستیکی سبزتر و بسته بندی کمپوست‌پذیر است، راهکار هوشمندانه چاپ و بسته بندی، استفاده مجدد و بازیافت و طراحی مجدد است.
وی همچنین با بیان اینکه یک جزء حیاتی در پایداری شاید فراتر از خود محصول، حمل و نقل و نگهداری آن است، گفت: امروزه دیگر از هوش مصنوعی برای جابه‌جایی محصول تا رسیدن به دست مصرف‌کننده نهایی استفاده می‌شود که در اینجا به‌نوعی متولی حفظ محیط‌زیست نیز محسوب می‌شود، آموزش به مشتریان و مواردی مانند کدگذاری، رنگ بندی و اطلاعات ضروری بخش دیگری از تعهدات شرکت‌هاست.
در پایان باید گفت که به‌نظر می‌رسد، «پایداری» را باید نیروی محرکه در پشت سر چاپ و بسته بندی دانست، نیروی محرکه و راننده این قطار، مصرف‌کنندگان هستند نه شرکت‌ها و فناوری‌ها، مشتریان با خریدهایشان، حمایت و پشتیبانی کرده و سبب گرایش به سمت بسته بندی پایدارتر می‌روند، نباید فراموش کنیم که رسیدن به روش و مواد جدید ممکن است سال‌ها طول بکشد کما اینکه بیش از ۴۰ سال طول کشید، تا صنعت چاپ و بسته بندی از نفت فسیلی، به مواد انعطاف‌پذیری مانند PET, PE ,P.P, PVC رسید.
