صبح –سه شنبه ۲۱ اسفندماه- مدیرکل جدید دفتر چاپ و نشر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با اعضای اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان صنعت چاپ، رئیس هیئت‌مدیره شرکت تعاونی چاپخانه‌داران و جمعی از اهالی چاپ دیدار و گفت و گو کرد. لزوم ممنوعیت واردات ماشین‌آلات مستعمل، تشکیل کمیته چهارجانبه آموزش در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، آموزش و رسیدگی به نوشتن دفاتر مالیات برارزش افزوده از جمله مباحثی بود که در این نشست برآنها تاکید شد.
پیچیدگی های شرایط کنونی صنعت چاپ
به گزارش چاپ و نشر آنلاین در ابتدای این دیدار بابک عابدین رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان صنعت چاپ به بیان برخی از مشکلات مبتلابه صنعت چاپ پرداخت و در ادامه پیشنهاداتی را برای بهبود شرایط این صنعت ارائه کرد و گفت: رشد تکنولوژی در این صنعت بسیار بالاست به ویژه اخیرا که استفاده از هوش مصنوعی به ویژه در بخش اتوماسیون افزایش یافته است؛ بنابراین اگر به این حوزه توجه نشود هم در عرصه داخلی و هم در عرصه بین المللی به مشکل خواهیم خورد.
وی افزود: در عرصه صادراتی هم ممکن است بازار صادراتی خود را از دست بدهیم و نتوانیم با استانداردهای تعریف شده در جهان برای بسته بندی فعالیت تولیدی انجام بدهیم و بازار را به رقیبان واگذار کنیم.درحوزه بازار داخل هم اگر نتوانیم توسعه و نوسازی را انجام بدهیم و نیازها را مرتفع کنیم آن را به واردکنندگان خارجی واگذار خواهیم کرد.
پیچیدگی های صادراتی، کمبود آموزش های تخصصی، عدم انسجام در سیاست گذاری های اجرایی مشکلاتی است که وی به آنها اشاره کرد و گفت: باتوجه به ظرفیت بالای صنعت چاپ و نقش کلیدی وزارت ارشاد به عنوان متولی این صنعت ارائه یک نقشه راه جامع برای توسعه و بهبود صنعت چاپ ضروری است.
عابدین تصریح کرد: در زمینه آموزش نیروی انسانی و ارتقای مهارت های مورد نیاز در صنعت چاپ ما به عنوان اتحادیه و یک بخش خصوصی یک سری فعالیت ها را پیش می بریم برای مثال در سه سال گذشته با مجتمع هنرستان امام صادق(ع) که از قدیمی ترین واحدهای آموزش فنی صنعت چاپ در کشور به شمار می رود یک تفاهمی را منعقد کردیم. در آن زمان درصد زیادی از صندلی هایشان خالی بود اما طی این سه سال با توجه به اهمیت حضور نوجوانان ما آنها را درگیر این صنعت کردیم که بسیار هم تاثیرگذار بود. امروز نه تنها ظرفیت این هنرستان تکمیل است بلکه افراد برای ثبت نام در آنجا باید در صف بمانند.
ایجاد دوره های تخصصی آموزشی با همکاری دانشگاه ها و موسسات فنی، تدوین استانداردهای مهارتی جدید در زمینه چاپ دیجیتال، بسته بندی های نوین و پیشرفته، برگزاری دوره های کارآموزی در کارگاه های تخصصی برای جذب نیروهای جوان و کاهش شکاف مهارتی در صنعت، تسهیل امور صادراتی و گسترش بازارهای بین المللی، تسهیل رویه های گمرکی برای صادرکنندگان، حمایت از حضور شرکت های چاپ و بسته بندی در نمایشگاه های بین المللی، ارائه مشوق های مالیاتی برای صادرکنندگان فعال در این حوزه، ایجاد کارگروه ویژه برای بررسی موانع صادرات و تدوین راهکارهای عملی در این زمینه، بازگشت امور اجرایی صنعت چاپ و بسته بندی به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از پیشنهاداتی بود که رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان صنعت چاپ به آنها اشاره کرد.
عابدین اذعان داشت: اینکه ما مورد حمایت وزارت صنایع قرار بگیریم خوب است اما با توجه به عدم شناخت کافی، تعدد و کثرت صنایع و مشکلات مختلف در آن وزارتخانه خواسته های صنعت ما نادیده گرفته می شود. تفاهم نامه ای قبلا شکل گرفته است که به نظر برخی از دوستان مفید بوده است اما امروز به این نتیجه رسیده ایم که مطالبات ما در وزارت صمت بین صنایع کم استراتژیک تر از صنعت چاپ گم می شود. واگذاری صنعت چاپ و بسته بندی کشور با پتانسیل های موجود به معاونت چرم و مصنوعات برای ما فعالان این صنعت قابل درک نیست.
وی افزود: ما باید ماه ها برای نوبت بمانیم برای کاری که به فرهنگ کشور و سبد مصرفی مردم مرتبط است. در این شرایط قاچاق، حضور سودجویان، چاپخانه های بدون مجوز و متخلف عرصه حضور بیشتری پیدا می کنند.
عابدین در ادامه همچنین به موضوعات دیگری همانند ضرورت یکپارچه سازی نظارت و سیاست گذاری ها تحت مدیریت دفتر چاپ و نشر، هماهنگی با سایر نهادهای مرتبط جهت کاهش تداخلات اجرایی و افزایش کارآمدی در تصمیم ها، اخذ تسهیلات نوسازی برای خطوط تولیدی، راه اندازی صندوق حمایت از نوسازی صنعت چاپ با مشارکت دولت و بخش خصوصی، تحقیق و توسعه و حمایت از واحدهای کوچک و متوسط تاکید کرد.
وی بیان داشت: باتوجه به اهمیت استراتژیک صنعت چاپ و بسته بندی ضروری است که وزارت ارشاد با اتخاذ یک سری سیاست های حمایتی، نوسازی تجهیزات، تسهیل صادرات، تمرکز برآموزش و ارتقای دانش تخصصی و تقویت نقش خود در جهت ارتقا و رشد و توسعه پایدار این صنعت گام بردارد. همکاری بخش خصوصی و دولتی یک نکته کلیدی در این حوزه است.
وی خاطرنشان کرد: ما درخواست داریم که کارگروهی متشکل از نمایندگان وزارت ارشاد و اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان صنعت چاپ و بسته بندی ایران و فعالان صنعت چاپ تشکیل شود تا برنامه جامعی برای عملیاتی کردن این پیشنهادات ایجاد شود.
ضرورت تربیت متخصصان
غلامحسین سلامت مدیرعامل چاپ امیر و رئیس هیئت مدیره چاپخانه هفتم تیر با انتقاد از تعطیلی چاپخانه های کوچک اظهار داشت: سوال من این است که چرا در گذشته مدام چاپخانه ها افزوده می شدند اما امروز با تعطیلی گسترده چاپخانه ها مواجه هستیم. من فکر می کنم مهمترین دلیل آن ورود ماشین آلات مستعمل و دست دوم باشد.
وی ادامه داد: در زمان ما افرادی برای آموزش تخصص چاپ و اپراتوری ماشین به آلمان فرستاده می شدند که این خیلی به ما کمک می کرد چراکه می توانستیم به بهترین شکل از ماشین های نو بهره برداری کنیم اما امروز همانطور که گفتم یکی از ضعف های ما این است که ماشین های مستهلکی که وارد می کنیم هم بدون بررسی متخصصان است. خواهش من این است که حداقل یک متخصص ماشین های دست دوم را بررسی کنند و دست دلالان از این عرصه کوتاه شود.
منشا اتفاقات خوب
الوندی از پیشکسوتان صنعت چاپ و حسین عموآقایی مدیر چاپ خیام نیز در ادامه این نشست ضمن تبریک به مدیرکل جدید وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اظهار امیدواری کردند که این اتفاق سرمنشا اتفاقات خوب و یادگاری های ارزشمند برای صنعت چاپ و بسته بندی کشور شود.
مالیات و بیمه؛ معضلات صنعت چاپ
منوچهر یارعلی مدیرعامل چاپخانه کارگری هفتم تیر اظهار داشت: نیروی کار ماهر، مالیات و بیمه تامین اجتماعی مهمترین مشکلاتی هستند که چاپخانه ها با آن دست و پنجه نرم می کنند. ۹۰ درصد چاپخانه های ما سنتی هستند اما باتوجه به پیشرفت تکنولوژی و آنلاین شدن کارها نیاز است که نیروهای آموزش دیده در چاپخانه ها حضور پیدا کنند. بنابراین نیاز است که به آموزش در این حوزه بیش از گذشته توجه نشان داده شود.
تعطیلی چاپخانه های کوچک؛ ناشی از کم توجهی ها
سید مهدی پیام مدیرچاپ پیام ناصرخسرو اظهار داشت: چاپخانه ما باوجود قدمتی که از سال ۱۲۹۳ داشت در سال ۱۴۰۰ به دلایلی چون بیمه، مالیات و ارزش افزوده تعطیل شد. ماشین آلات ما برایمان بدهی ارزش افزوده آورد و هنوز هم درگیر کمیسیون های مختلف هستیم. این مشکل عمده در چاپخانه های کوچک است که اکثرا یا تعطیل شده اند یا در آستانه تعطیلی هستند. امیدواریم در دوره مدیریت شما فکری به حال این قضیه شود.
آموزش؛ راه عبور از بحران ها
ابوالفضل ایمنی مشاوره اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان صنعت چاپ و بسته بندی و مدیرآژانس خبری چاپ و بسته بندی اظهار داشت: ما در اتحادیه صادرکنندگان و همچنین تعاونی چاپخانه داران یک برنامه آموزشی را تدوین و اجرا کردیم. اتحادیه صادرکنندگان طی ۱۳ سال حدود ۱۱۵ برنامه آموزشی حضوری برگزار کرده است که از این میان تنها دو برنامه به دلیل تخصصی بودن از شرکت کنندگان هزینه دریافت شد.
وی ادامه داد: در دوران کرونا ما ۱۰۰ برنامه آموزشی آنلاین برگزار کردیم و هنوز هم با گذشت زمان به عنوان یک مرجع علمی از آنها استفاده می شود. از این رو مهمترین موضوعی که صنعت چاپ را می تواند از بحران ها نجات دهد، آموزش است و این برنامه ای است که اتحادیه صادرکنندگان و تعاونی چاپخانه داران آن را به خوبی به عنوان یک راهکار در پیش گرفته اند. توجه به موضوع آموزش و مراکز آموزشی در این راستا اهمیت ویژه ای دارد.
ضرورت نظارت بر کار چاپخانه ها
امید روشن مدیرعامل چاپ پیشرفت بیان داشت: متاسفانه در چند سال اخیر با بالا آمدن یک سری افراد در اتحادیه چاپخانه داران مشکلاتی گریبانگیر صنعت چاپ شده است که شامل عدم تمدید جواز کسب چاپخانه های قدیمی تا ادامه کار چاپخانه های بدون مجوز می شود. در سه سال گذشته نظارتی در حوزه کاری چاپخانه ها وجود نداشته است، چاپخانه های بدون مجوز همچنان کاری تولید می کند که حق چاپخانه هایی است که سالهاست کار و تلاش می کنند. ما از شما خواهش می کنیم مسائل مربوط به چاپ را دنبال کنید تا هرکس در جای خود مشغول به کار شود. نگذارید اسم چاپخانه های قدیمی در سایه برود و خراب شود.
بیشتر بخوانید: زینک و تاخیر در ترخیص از گمرک
توجه به صادرات کالاهای بسته بندی
حمیدرضا طاهری آشتیانی رئیس هیئت‌مدیره شرکت تعاونی چاپخانه‌داران اظهار داشت: باتوجه به شرایط موجود نظر شما را به دو فرآیند جاری جلب می کنم که می تواند مورد بهره برداری این دفتر قرار بگیرد. اول اینکه درحال حاضر ما سالیانه بیش از چند ده میلیارد عدد بسته بندی روانه بازار می کنیم که اینها می تواند به عنوان بستر شعائر و مضامین فرهنگی مورد توجه قرار بگیرد که مغفول مانده است. خوب است که دفتر چاپ بر این بستر تنها نظارت استصوابی نداشته باشد. این بسته ها می توانند حاوی شعار ملی-میهنی و فرهنگی باشند که از این رو می توان بیشتر به آنها توجه داشت.
وی ادامه داد: مطلب دوم اینکه در حوزه بسته بندی حجم زیادی صادرات وجود دارد. اگر بپذیریم کالایی که با لفاف بسته بندی، جعبه و تجهیزات بسته بندی درحال حاضر از کشور صادر می شود، بستر انطباق این کالا در همه دنیا همین چاپ و بسته بندی است.
وی افزود: این لینک وجود دارد و این کار هم الان انجام می شود اما چرا چاپخانه ای که امروز برای بسته بندی کار چاپی انجام می دهد از این ظرفیت استفاده نکند؟ کاری که امروز برای چاپ صادرات محصولات غذایی و غیره انجام می شود، اگر بسته بندی اینها در چاپخانه ها اظهار و شامل معافیت شود اصلی ترین بستر ساز صادرات کالا این چاپ و بسته بندی و البته زحمت مجموعه در بازارسازی است.
انعقاد تفاهم نامه میان تشکل های صنعت چاپ
علیرضا عظیمیان سرپرست رشته چاپ هنرستان امام صادق(ع) بیان داشت: هنرستان ما از سال ۱۳۴۲ تاسیس شده است و بیش از ۶۰ سال است که بی وقفه چاپ را آموزش می دهد و همچنان در انجام و پیشبرد رسالت خود ثابت قدم است. من به آقای زارع تبریک می گویم که در شرایط سخت سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و صنفی این مسئولیت را قبول کرده اند. امیدوارم که با قدرت سکان این کشتی را هدایت کنند.
وی ادامه داد: ما در هنرستان با اتحادیه صادرکنندگان تفاهم نامه ای را منعقد کردیم که پس از آن اتفاقات خوبی برایمان رخ داد. دوستان غرفه ای را در نمایشگاه به ما اختصاص دادند که موجب افزایش ظرفیت و ورودی ما شد. پیش از این رشته چاپ ناشناخته بود و بچه ها برای حضور در آن انگیزه ای نداشتند. پیشنهاد من انعقاد یک تفاهم چندجانبه با وزارت ارشاد، اتحادیه صادرکنندگان، اتحادیه چاپخانه داران و تعاونی چاپخانه داران به منظور پیشبرد و رشد صنعت چاپ است.
مالیات، مهمترین مشکل چاپ
حسین کلاری مدیر چاپ پیغام امروز اظهار داشت: مالیات مهمترین مسئله ای است که اکنون چاپخانه ها با آن درگیر هستند. منظورم مالیات حقه ای که همه آن را پرداخت می کنند نیست بلکه مالیات بر ارزش افزوده است. به همین علت پیش از اینکه وارد مسائل حاشیه ای شویم باید برای حل این مشکل مهم کارگروهی تشکیل و به آن رسیدگی شود.
وزارت ارشاد، متولی چاپ
شاهرخ شیرمست مدیرچاپ تیراژه اظهار داشت: من تعجب می کنم از اینکه می بینم برای اولین بار یک فرد متخصص، سکان دار این سمت شده است. نخستین موضوعی که باید به آن توجه کنیم این است که وزارت ارشاد همواره متولی چاپ بوده است و ما فرزند چاپ هستیم. برای حضور ما در وزارت صمت، حمایت وزارت ارشاد لازم است. باید برای ما ارز نیمایی درنظر گرفته شود تا بتوانیم ناوگان پوسیده این صنعت را نوسازی کنیم.
بخش صنعتی؛ مغفول در وزارت ارشاد
سعید کلاری مدیرچاپ پیغام امروز اظهار داشت: من در دوران فعالیتم در صنعت چاپ خیلی کم دیدم افراد متخصص و از خانواده چاپ را که در سمت مدیرکل دفتر چاپ وزارت ارشاد حضور داشته باشند. سبقه شما و خانواده گرامی شما در صنعت چاپ برای سمتی که برعهده گرفته اید یک امتیاز است و ما ضمن استقبال از این موضوع خیلی خوشحال هستیم چراکه شما به خوبی به مشکلات واقف هستید؛ بنابراین ما می توانیم بازوی کمکی برای شما باشیم.
وی ادامه داد: ما در زمینه آموزش و نیروی متخصص با مشکل مواجه هستیم. تقریبا سه سال پیش طی پیشنهادی که با آقای عابدین داشتم تصمیم گرفتیم فعالیت های آموزشی را بر امکانات موجود و مغفول متمرکز کنیم. نهایتا یک برنامه ای را برای هنرستان تدارک دیدیم. آن زمان هنرستان ۱۱ دانشجو داشت اما با کمک های اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان و برنامه ریزی هایی که شد ظرفیت هنرستان افزایش یافته است.
کلاری بیان داشت: در حال حاضر جهان صنعت چاپ دچار تحولات زیادی شده است. در دوره های گذشته بخش فرهنگی آن قالب بود اما امروز بخش صنعتی آن پررنگ شده است. آنچه دست نخورده باقی مانده است، ساختار وزارت ارشاد در مقابل این تحولات است. ما دوست داریم که متولی صنعت چاپ وزارت ارشاد باشد چراکه معتقدیم در وزارت صمت چنین جایگاهی را نخواهیم داشت. ما در حد مدیرکل جایگاهی را برای پیگیری صنعت چاپ داریم اما نیاز هست که ساختار وزارت ارشاد هم متناسب با تحولات روز تغییر پیدا کند. با ایجاد یک کارگروه قوانینی تصویب شود که بخش صنعتی چاپ هم پوشش داده شود.
تلاش برای تثبیت جایگاه صنعت چاپ
عباس زارع مدیرکل دفتر چاپ و نشر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی پس از شنیدن سخنان و دغدغه های فعالان صنعت چاپ با اشاره به سابقه حضور خود در صنعت چاپ از سال‌های نوجوانی، گفت: یکی از دغدغه‌های من در طول سال‌های مختلف این بود که چرا در میان همه حوزه‌های وزارت فرهنگ با وجود اینکه این صنعت دارای پتانسیل های زیادی است اما به آن کمتر پرداخته می‌شود.
وی با بیان اینکه در این میان تلاش می‌کنم وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی متوجه حساسیت و اهمیت صنعت چاپ شود، ادامه داد: طبق ماده ۲ بند ۱۶ قانون اهداف و ماموریت‌های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، متولی صنعت چاپ، وزارت فرهنگ است و به همین دلیل باید همه جوانب صنعت چاپ را ببینیم.
زارع با بیان اینکه یکی از اقدامات وی در بدو ورود به دفتر چاپ و نشر وزارت ارشاد توجه به حوزه به حوزه جمع‌آوری آمار و اطلاعات در صنعت چاپ بود، گفت: طی این روند متوجه شدم که ۴۵ هزار تُن ثبت سفارش واردات کالا در صنعت چاپ و ۲۹۸ کد تعرفه برای واردات وجود دارد که معتقدم این رویه باید حتما اصلاح شود. زمانی باید اجازه واردات کالاهای چاپی را داشته باشیم که توان تولید آنها در داخل کشور نباشد، اگر واردات، کاهش یابد چاپخانه‌ها جان دوباره‌ای می‌گیرند، گاهی واردات یک قلم کالا چند برابر بودجه وزارت فرهنگ است.
مدیرکل دفتر چاپ و نشر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با تاکید بر عدم موافقت وی با واگذاری صنعت چاپ به وزارت صمت، اذعان داشت: باید جایگاه صنعت چاپ در وزارتخانه احیا شود از این رو با تمام توان از این موضوع دفاع خواهیم کرد.
