کاغذ تست لاینر چیست و استانداردهای آن کدام است؟ این نوع کاغذ اغلب از کاغذ باطله ساخته شده که در آن مقدار زیادی الیاف کاغذ کرافت وجود دارد. الیاف کاغذ باطله لایه اصلی کاغذ را تشکیل داده و آن را با لایه نازکی از خمیر دارای درصد بالایی از الیاف بکر پوشش داده می‌شود، بدین ترتیب کاغذی با کیفیت و مقاومت پایین‌تر نسبت به کاغذ کرافت لاینر تولید می‌شود. آنچه در پی می‌آید کند و کاوی در معرفی کاغذ لاینر و فلوتینگ است که به شرح خصوصیات و ویژگی‌های آنها می‌پردازد.
ویژگی های کاغذ لاینر
هدف: هدف از تدوین این استاندارد تعیین ویژگی ها، بسته بندی، نشانه‌گذاری، نمونه‌برداری و روش‌های آزمون کاغذ لاینر می‌باشد.
دامنه کاربرد: این استاندارد در مورد کاغذ کرافت لاینر و تست لاینر که برای بسته‌بندی و ساخت انواع مقوای کنگره‌دار به کار می‌رود کاربرد دارد.
تعاریف و اصطلاحات: در این استاندارد واژه‌ها و اصطلاحات با تعاریف زیر بکار برده می‌شود:
کاغذ کرافت: کاغذ کرافت کاغذی است که خمیر آن به روش شیمیایی کرافت تهیه شده است و به رنگ سفید یا قهوه‌ای تولید و از استحکام بالایی برخوردار است.
کاغذ کرافت لاینر: کاغذ کرافتی است که برای لایه‌های بیرونی و داخلی مقوای کنگره‌دار استفاده می‌گردد. این نوع کاغذ از حداقل٨٠درصد خمیر بکر مناسب و حداقل ٢٠درصد الیاف بازیافتی شده ساخته می‌شود.
کاغذ تست لاینر: این نوع کاغذ اغلب از کاغذ باطله ساخته شده که در آن مقدار زیادی الیاف کاغذ کرافت وجود دارد. الیاف کاغذ باطله لایه اصلی کاغذ را تشکیل داده و آنرا با لایه نازکی از خمیر دارای درصد بالایی از الیاف بکر پوشش داده می‌شود بدین ترتیب کاغذی با کیفیت و مقاومت پایین‌تر نسبت به کاغذ کرافت لاینر تولید می‌شود.
بهر: به حجمی‌از کالا گفته می‌شود که شامل محصولاتی با مواد اولیه، وزن پایه و بسته‌بندی مشابه بوده و تحت شرایط یکسان توسط یک تولیدکننده ساخته شده باشد.
جهت ساخت در ماشین کاغذ: جهت حرکت مواد یا جهت ساخت کاغذ در ماشین کاغذ (MD) را گویند.
عمود بر جهت ساخت در ماشین کاغذ: به جهت عمود به حرکت مواد در ماشین کاغذ (CD) را گویند.
خواص عمومی
خصوصیات سطح کاغذ: سطح کاغذ بایستی صاف و عاری از هرنوع نقصی که بر دوام کاغذ اثر می‌گذارد نظیر سوراخ، چین و چروک، تاخوردگی و مواد خارجی باشد.
رنگ: رنگ کاغذهای کرافت معمولا قهوه‌ای روشن بوده ولی در صورت توافق بین خریدار و فروشنده می‌تواند در رنگهای دیگر نیز عرضه شود.
فشار پیچیدن: کاغذهای کرافت همواره به صورت رول عرضه می‌شوند. در این حالت فشار پیچش کاغذ بدور رول بایستی در تمام عرض کاغذ به طور یکنواخت بوده و لبه‌های رول صاف، تمیز و عمود بر محور رول باشند.
اتصال انتهایی کاغذ بر مغزی (توپی) کاغذ بایستی صاف، تمیز و مناسب بوده و مانع از سست شدن کاغذ در رول شود. کاغذهایی که به صورت ورقه هستند بایستی مستقیم بریده شود و چهارگوشه هر ورق گونیا باشد.
خواص فیزیکی
وزن پایه: وزن یک متر مربع از کاغذ لاینر برحسب گرم بوده و معمولا در ایران به شرح زیر است:
١١۵-١٢۵-١۶٠-٢٠٠-٢٢٠
حد رواداری وزن پایه ۴ ±% می‌باشد.
ویژگی‌های کاغذ کرافت لاینر: در این نوع کاغذ حداقل ٨٠درصد وزن کل الیاف را باید الیاف چوب حاصل از فرآیند شیمیایی باسولفات تشکیل دهد و حداکثر دارای۲۰ درصد الیاف غیرسولفات بوده که باید دارای ویژگی‌های جدول شماره یک باشد.
ویژگی‌های کاغذ تست لاینر: لایه اصلی این کاغذ را ۱۰۰ درصد کاغذ ضایعاتی یا مخلوطی از کاغذ ضایعاتی و ضایعات کشاورزی تشکیل می‌دهد. که با یک لایه نازکی از خمیر دارای درصد بالایی از الیاف بکر پوشش داده می‌شود و باید دارای ویژگی‌های جدول شماره یک باشد.
ابعاد رول‌های کاغذ: با توافق بین خریدار و فروشنده تعیین می‌شود. در صورتی که کاغذ به صورت ورقه باشد چه در فرم A1 یا در هر اندازه دیگر از سری A ابعاد آن باید برابر استاندارد (کاغذ – ابعاد کاغذ تحریر و مطبوعات) باشد.
خواص شیمیایی کاغذ کرافت لاینر: کاغذ کرافت لاینر با توافق بین خریدار و فروشنده می‌تواند مشخصات کیفی جدول شماره ٢ لاینر را دارا باشد.
کاغذ فلوتینگ؛ ویژگی ها و روش‌های آزمون
هدف: هدف از تدوین این استاندارد تعیین ویژگی‌ها، نمونه برداری، مشروط کردن، روش‌های آزمون، بسته‌بندی و نشانه‌گذاری کاغذ فلوتینگ است.
دامنه کاربرد: این استاندارد در مورد کاغذ فلوتینگ جهت ساخت انواع ورق کارتن ۱ بکار می‌رود.
مراجع الزامی: مدارک الزامی‌زیر حاوی مقرراتی است که در متن این استاندارد به آنها ارجاع داده شده است بدین ترتیب آن مقررات جزیی از این استاندارد محسوب می‌شود. در مورد مراجع دارای تاریخ چاپ ویا تجدید نظر، اصلاحیه‌ها و تجدید نظرهای بعدی این مدارک مورد نظر نیست. معهذا بهتر است کاربران دینفع این استاندارد، امکان کاربرد آخرین اصلاحیه‌ها و تجدیدنظرهای مدارک الزامی زیر را مورد بررسی قرار دهند. در مورد مراجع بدون تاریخ چاپ ویا تجدید نظر، آخرین چاپ و یا تجدید نظر آن مدارک الزامی‌ارجاع داده شده مورد نظر است :
استاندارد ملی ایران ۳۰۵۴: سال۱۳۷۷، کاغذ لاینر- ویژگی‌ها و روش‌های آزمون
استاندارد ملی ایران۱۰۶: سال ۱۳۸۳، خمیر کاغذ، کاغذ مقوا – شرایط محیطی استاندارد مشروط کردن، مراحل نظارت برشرایط محیطی و مشروط کردن و آزمون نمونه‌های آزمونی.
استاندارد ملی ایران۴۷۱: سال ۱۳۷۹، کاغذ ومقوا – روش تعیین جرم پایه
استاندارد ملی ایران ۱۵۱: سال۱۳۷۱، کاغذ تعیین ضخامت ودانسیته حجمی‌یا دانسیته ظاهری یک ورق کاعذ و مقوا
استاندارد ملی ایران ۱۷۴۱: سال ۱۳۷۱، مقوای فشنگی – روش آزمون لهیدگی لایه میانی موجدار
استاندارد ملی ایران استاندارد۵۵۹: سال ۱۳۷۸، کاغذ ومقوا – تعیین میزان رطوبت به طریقه خشک کردن در گرمخانه.
استاندارد ملی ایران ۲-۸۲۷۳: سال ۱۳۸۴، کاغذ و مقوا – تعیین مقاومت در برابر کشش
Paper and board: Scan p.42: 1981 CCT Value and CCt index (corrugated crush test )
اصطلاحات و تعاریف:
در این استاندارد اصطلاحات و یا واژه‌ها با تعاریف زیر به کار می‌رود:
کاغذ فلوتینگ (کاغذ کنگره‌دار): کاغذی است که بعنوان کاغذ پایه لایه میانی کارتن مورد استفاده قرار می‌گیرد که این کاغذ پس از کنگره‌ای شدن در تولید ورق کارتن مصرف می‌شود.
ورق کارتن: ورق کارتن شامل یک یا بیشتر از کاغذ کنگره‌دار (فلوتینگ) می‌باشد که با چسب به کاغذهای لاینر چسبانده می‌شوند.
جهت طولی کاغذ: جهتی از کاغذ و مقوا است که مطابق با جهت حرکت لایه‌تر بر روی ماشین کاغذ سازی باشد.
جهت عرضی کاغذ: جهتی از کاغذ و مقوا است که دارای زاویه راست نسبت به جهت طولی آنها می‌باشد.
بهر: یک یا چند واحد مشابه از محصول، که تحت شرایط یکنواخت با خصوصیات فیزیکی و شیمیایی یکسان توسط یک سازنده تولید شده باشند و برای بازرسی و آزمایش‌ها ارائه شوند.
اتصال کاغذ (بند): محل چسب خوردگی دو سر پارگی در رول کاغذ را گویند.
خواص ظاهری:
سطح کاغذ فلوتینگ باید عاری از نواقصی مانند سوراخ، پارگی، چین و چروک، تا خوردگی و موادخارجی قابل رویت باشد. در صورت نیاز به اتصال باید محل اتصال با نوار چسب کاغذی کرافت و یا انواع چسب‌های صنعتی مناسب دیگر، در سراسر عرض کاغذ چسبانده شود و محل آن در مقطع عرضی رول مشخص گردد. حداقل عرض نوار چسب باید ۳۰ میلیمتر باشد و در هر رول باید حداکثر دو اتصال وجود داشته باشد. ضخامت یک لایه چسب‌دار محل اتصال (ضخامت کاغذ + چسب) باید حداکثر ۳۵/۱ میلیمتر باشد.
بیشتر بخوانید: آشنایی با عوامل تاثیرگذار در ارتقای تولید و چاپ کارتن
خواص فیزیکی: ویژگی‌های کاغذ فلوتینگ باید مطابق جدول ۳ باشد.
انواع فلوت (کنگره)
تعریف فلوت: به طور کلی شیار یا موج داخل کارتن را اصطلاحا فلوت یا کنگره می‌نامند و فلوت‌ها ۴ گروه A,B,C,E است.
تقسیم‌بندی فلوت‌ها یا کنگره ها بر حسب ارتفاع و تعداد موج‌ها:
- فلوت یا کنگره نوع A
ارتفاع هر کنگره بین ۵/۴ تا ۵ میلیمتر و تعداد کنگره‌ها بین ۱۰۵ تا ۱۲۵ عدد در هر متر می‌باشد. در این نوع فلوت به دلیل ارتفاع بلند کنگره‌ها خاصیت ضربه‌گیری و مقاومت فشاری نسبی بیشتر بوده و از مقاومت بالایی برخوردار است.
- فلوت یا کنگره نوع B
ارتفاع هر کنگره بین ۱/۲ تا ۹/۲ میلیمتر و تعداد کنگره‌ها بین ۱۲۵ تا ۱۵۰ عدد در هر متر است. این نوع کنگره از مقاومت در برابر له‌شدگی قابل ملاحظه‌ای برخوردار است.
- فلوت یا کنگره نوع C
ارتفاع هر کنگره بین ۵/۳ تا ۷/۳ میلیمتر و تعداد کنگره‌ها بین ۱۲۰ تا ۱۴۵ عدد در هر متر می‌باشد. این نوع کنگره دارای استحکام کمتری نسبت به فلوت A می‌باشد.
- فلوت یا کنگره نوع E
ارتفاع هر کنگره بین ۱/۱ تا ۶/۱ میلیمتر و تعداد کنگره‌ها بین ۲۹۰ تا ۳۲۰ عدد در هر متر است. این نوع فلوت دارای بیشترین مقاومت در برابر له‌شدگی است و به دلیل سطح صاف تر و صیقلی تر، برای چاپ بسیار مناسب است.
از این فلوت بیشتر برای بسته‌بندی‌های کوچک (بچه کارتن) استفاده می‌شود و در بسته‌های بزرگ (مادر کارتن) به همراه سایر فلوت‌ها (مقواهای سه‌لا و پنج‌لا) استفاده می‌گردد.
عمده‌ترین الگوی کنگره‌ها، کنگره A می‌باشد. در این پیکربندی، کمترین تعداد کنگره در ازای هر متر مقوا وجود دارد و در نتیجه مقوا دارای کمترین مقاومت در برابر له‌شدگی است. مقوایی با الگوی کنگره Aدارای بیشترین ضخامت است. مقاومت پایین در برابر له‌شدگی به همراه ضخامت حداکثر باعث می‌شود تا هنگام نیاز به مقوای ضربه‌گیر، مقوای با این الگو مفیدترین باشد.
در طرح کنگره B، بیشترین تعداد کنگره‌ها بعد از A و C در ازای هرمتر طول مقوا وجود دارد. بنابراین مقوایی با این کنگره بیشترین مقاومت در برابر له‌شدگی را داراست و بیشترین دوام را در برابر صدمات تولید و حمل دارد (در مقایسه با A و C).
الگوی E دارای تعدادکنگره‌های بیشتر، همچنین باعث ایجاد یک سطح صاف‌تر برای چاپ می‌باشد. این مقوا دارای کمترین ضخامت بوده و موجب می‌شود که‌این مقوا برای ساخت جعبه‌هایی با نیاز به مقاومت بالا در برابر فشار از بالا به پایین (عمودی) مناسب نباشد.
از لحاظ تاریخی الگوهای A و B قبل از C ایجاد شده‌اند، به همین جهت از نظر ترتیب الفبایی نیز الگوی C سومین الگوی کنگره‌ها است، در حالی که ویژگی‌ها و مشخصه‌های این الگو را در جایی بین دو الگوی A و B قرار می‌دهند. ابداع کنگره C براین مبنا بود که این الگو، بهترین مشخصه‌های کنگره A، مثلا مقاومت بالا در برابر فشار از بالا به پایین و کنگره B با مقاومت در برابر له‌شدگی بالا را تلفیق و کاستی‌های هر کدام از آنها را حذف کند. برخی کاربران از کنگره A به کنگره C روی آوردند، اما کنگره A هنوز مورد استفاده قرار می‌گیرد و از کنگره B نیز در سطح وسیعی استفاده می‌شود.
