در حال حاضر چالش اصلی که صنعت کاغذ را در چند سال اخیر بیش از پیش تهدید کرده و می‌کند، دیجیتالی شدن سبک زندگی در بسیاری از کشورهای جهان و حتی تاکید به ارتباطات بدون کاغذ است.
به گزارش چاپ و نشر آنلاین به نقل از دنیای اقتصاد؛ در گذشته‌ای نه چندان دور، یکی از اصلی ترین فعالیت های انسان خواندن کتاب بود. امروزه اما با توجه به پیشرفت فناوری های دیجیتال که حتی به دنیای ارتباطات نیز رسوخ کرده و نوع ارتباط میان انسان ها را تغییر داده است، دیگر به صورت گذشته خبری از کاغذ، کتاب، نامه و سایر فرآورده‌های کاغذی نیست.
تمامی این نکات به‌صورتی پیش می‌رود که گویی دیگر نیازی به صنعت چوب و کاغذ نداریم اما نکته اینجاست که بازار کاغذ جهانی همچنان گردش مالی بسیار بالایی دارد و به معنای دیگر، کاغذ در بسیاری از صنایع در حال استفاده شدن است. به همین دلیل، تجارت جهانی چوب و کاغذ در مقیاس جهانی بازاری رو به رشد دارد و تولیدات این صنعت در نقاط مختلفی از جهان در حال استفاده است.
حتی میزان مصرف کاغذ در جهان با رشد مواجه شده و پیش‌بینی‌ها حاکی از آن است که این میزان مصرف بیشتر نیز خواهد شد و بازار کاغذ به یکی از بازارهای بزرگ تجارت تبدیل شود.
میزان تولید و مصرف کاغذ در آسیا هم اکنون بیشتر از هر جای دیگری از جهان است. نرخ رشد آسیا در تولیدات صنایع چوب و کاغذ چشم‌گیر بوده و با توجه به پیشرفت این صنعت در چین، این روند بیش از پیش خواهد شد. در حال حاضر بیشتر از یک سوم کاغذ و مقوای جهان در آسیا تولید می‌شود و به همین مقدار، میزان تولید کاغذ در آمریکای شمالی کاهش یافته است. در طرف مقابل نیز، بیشترین میزان مصرف کاغذ و مقوا در آسیا و به‌طور خاص در چین مشاهده می‌شود.
در مقیاس جهانی، میزان تولید و مصرف کاغذ دارای آمارهای بسیار متفاوت است. در مجموع در حال حاضر چالش اصلی که صنعت کاغذ را در چند سال اخیر بیش از پیش تهدید کرده و می‌کند، دیجیتالی شدن سبک زندگی در بسیاری از کشورهای جهان و حتی تاکید به ارتباطات بدون کاغذ است.
اگر می‌خواهید در تجارت کاغذ سود ببرید، باید تمرکز خود را روی صنعت بسته‌بندی و محصولات بهداشتی بگذارید. به بیان دیگر، با کاهش صنعت کاغذ در بخش رسانه‌های چاپی انواع دیگر محصولات چوب و کاغذ از قبیل مقوا، صنایع بهداشتی سلولزی و بسته‌بندی بهترین جایگزین برای مصرف جهانی کاغذ هستند. در ادامه به بررسی اجمالی شرکت‌های فعال حوزه کاغذ می‌پردازیم تا دید دقیق تری نسبت به این صنعت داشته باشیم.
معرفی صنعت کاغذ در بازار سرمایه
صنعت کاغذ با ارزش بازار ۷۱ هزار میلیارد ریالی، حدود ۱۲/ ۰درصد از بازار سرمایه را به خود اختصاص داده است و شرکت‌های فعال این حوزه شامل گروه صنایع کاغذپارس، صنایع کاغذسازی کاوه و کارتن‌سازی ایران است.
گروه صنایع کاغذ پارس (چکاپا)
شرکت صنایع کاغذ پارس در سال ۱۳۴۶ در شمال خوزستان تاسیس و در سال ۱۳۴۹ به‌عنوان اولین واحد تولید کاغذ از خمیر ویرجین به بهره‌برداری رسید. کارخانه چکاپا در شهرستان شوش و در ۱۲۰ کیلومتری شهر اهواز قرار دارد. این شرکت در جوار کارخانه نیشکر هفت‌تپه و با هدف استفاده از باگاس (تفاله ساقه نیشکر) تولیدی این کارخانه به‌عنوان ماده اولیه خمیرسازی تاسیس شد تا پس از تولید شکر در کارخانه نیشکر، تفاله باقیمانده ساقه نیشکر در این شرکت مورد استفاده قرار گیرد.
سهام چکاپا در سال ۱۳۹۲ به بخش خصوصی واگذار شد. سهامدار عمده کاغذ پارس تا پیش از واگذاری، سرمایه‌گذاری آتیه دماوند با بیش از ۹۷ درصد مالکیت بود که در مهرماه سال ۹۲ از طریق مزایده به سهامدار جدید منتقل شد و مهم‌ترین شرکت در صنعت کاغذ به‌شمار می‌رود.
چکاپا به منظور تکمیل زنجیره ارزش و جلوگیری از خام فروشی، اقدام به سرمایه‌گذاری در شرکت پارس طبیعت سلولز به منظور ایجاد و راه‌اندازی خط تولید ظروف یکبار مصرف گیاهی با ظرفیت ۴۰ تن در روز کرده است. برآورد می‌شود در شش ماه دوم سال مالی ۱۴۰۰ محصولات این شرکت نیز به بازارهای صادراتی وارد شوند که با توجه به نرخ ارز، درآمد صادراتی قابل‌توجهی عاید شود.
بزرگ‌ترین مزیت رقابتی چکاپا، تولید خمیر از گیاهان یکساله است و با افزوده‌شدن ظروف یکبار مصرف گیاهی به سبد تولیدات، شاهد بهبود فعالیت‌های شرکت در سال ۱۴۰۰خواهیم بود. سال مالی چکاپا آبان ماه است. این شرکت در سال ۹۹؛ در تولید دو محصول اصلی خود رول فلوتینگ و کاغذ رول سفید به ترتیب ۲۱ هزار و ۴۶۱ تن و ۲۴ هزار و ۵۳۶ تن تولید داشته که به نسبت سال ۹۸ رشد ۷ و کاهش ۳ درصدی را نشان می‌دهد و همان‌طور که در نمودار (مقایسه فروش فصلی چکاپا) مشاهده می‌کنید، فروش سه ماهه اول سال مالی ۱۴۰۰ رشد ۱۳۶ درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل دارد.
از جمله عوامل تاثیرگذار بر سود‌آوری شرکت نرخ دلار برای صادرات خمیر ویرجین و افزایش نرخ محصولات رول سفید و رول فلوتینگ است. به‌طوری که به ازای هر ۵درصد افزایش در نرخ دلار و نیز نرخ فروش محصولات در سال ۹۹، ۱۰ تومان به سود هر سهم افزوده خواهد شد.
کارتن‌سازی ایران چکارن
کارتن ایران که ۴۸/ ۱۱ درصد از صنعت کاغذ را به خود اختصاص می‌دهد؛ در یک‌سال اخیر قیمت سهم ۵۹ درصد کاهش را به ثبت رسانده و در سه سال اخیر بازدهی سهم ۵۲/ ۷۳۱درصد بوده است که بیشترین درصد آن صعود قیمت قبل از افزایش سرمایه است. مهم‌ترین محصول این شرکت کارتن است. ظرفیت اسمی تولید ۶۴هزار تن اما به دلیل اینکه ترکیب ماشین‌آلات کامل نیست ظرفیت قابل دسترس ۵۰هزار تن است.
شرکت سال ۹۹ از لحاظ فروشی با عملکرد مطلوبی به پایان رسانده و رکورد‌زنی فروش در اسفند ماه به مبلغ ۲۳ میلیارد تومان موجب شد تا مجموع فروش سه‌ماهه چهارم به بالاترین سطح خود برسد و شرکت توانسته در سه‌ماهه چهارم به فروش حدود ۶۲ میلیارد تومان برسد که نسبت به سه ماهه پاییز رشد ۲۹ درصدی و نسبت به سه‌ماهه چهارم سال گذشته رشد ۱۵۰ درصدی را تجربه کرده است.
چکاوه
چکاوه ۴۶/ ۱۸درصد از صنعت کاغذ را تشکیل می‌دهد. سهام شرکت در بازه یکساله ۶۸/ ۱۸ درصد سود نصیب سهامداران کرده است. این در حالی است که کل صنعت در یک سال بازدهی بیش از ۱۲۳ درصد ایجاد کرده است. سهم در یک ماه اخیر بازدهی خاصی نداشته است. چکاوه کاغذ قهوه‌ای و فلوتینگ ۱۳۰گرمی تولید می‌کند. شرکت در اسفند ماه ۵/ ۲۷۹میلیارد ریال فروش داشته است که در مجموع دوازده ماهه سال مالی خود به فروش ۹/ ۲۲۰۳میلیارد ریالی رسیده است.
فروش اسفند به‌عنوان آخرین ماه سال مالی ۹۹ نسبت به ماه قبل ۲۱ درصد افزایش و نسبت به ماه مشابه سال قبل ۲۱۹ درصد افزایش داشته است. مجموع فروش دوازده ماهه شرکت نسبت به مشابه سال گذشته ۱۰۷ درصد افزایش داشته و فروش سه‌ماهه پایانی شرکت نسبت به سه‌ماهه سوم افزایش ۲۶ درصدی داشته است. در مجموع دوازده ماهه فروش شرکت از نظر میزان (تن) فروش محصولات ۳ درصد افزایش نسبت به مجموع دوازده ماهه سال گذشته داشته است.
نرخ‌های فروش محصولات نیز رشدی حدود ۹۰ درصد داشته است. در نمودار (مقایسه فروش فصلی چکاوه) عملکرد مطلوب چکاوه در سال ۹۹ را مشاهد می‌کنید؛ سهم در سه‌ماهه چهارم سال ۹۹ با رشد ۱۸۵ درصدی به نسبت مدت مشابه سال قبل ۹۸؛ به فروش ۸۰میلیارد تومانی رسیده است و نسبت به سه‌ماهه سوم سال ۹۹ رشد ۲۶ درصدی را نشان می‌دهد.
در مجموع در حال‌حاضر چالش اصلی که صنعت کاغذ را در چند سال اخیر بیش از پیش تهدید کرده و می‌کند، دیجیتالی‌شدن سبک زندگی در بسیاری از کشورهای جهان و حتی تاکید به ارتباطات بدون کاغذ است. اگر می‌خواهید در تجارت کاغذ سود ببرید، باید تمرکز خود را روی صنعت بسته‌بندی و محصولات بهداشتی بگذارید. به بیان دیگر، با کاهش صنعت کاغذ در بخش رسانه‌های چاپی انواع دیگر محصولات چوب و کاغذ از قبیل مقوا، صنایع بهداشتی سلولزی و بسته‌بندی بهترین جایگزین برای مصرف جهانی کاغذ هستند.
