نگاهی به چاپخانه‌های شهرک طوس مشهد نشان می‌دهد که تمرکز خدمات صنعت چاپ و بسته‌بندی در یک منطقه مشخص باعث می‌شود فضای تخصصی شکل بگیرد، تأمین مواد اولیه و خدمات جانبی راحت‌تر باشد، و هزینه‌های لجستیک کاهش یابد.
به گزارش چاپ و نر آنلاین به نقل از ایبنا، خراسان رضوی را می‌توان قطب صنعت چاپ شرق کشور دانست، این استان با رشد واحدهای تولیدی در بخش چاپ و نشر و بسته‌بندی با محوریت خاص و عملکردی قابل قبول، توانسته است مرزهای صادراتی ایران را توسعه دهد. ماشین‌آلاتی که در مشهد کار می‌کنند و کیفیتی که در آنجا ارائه می‌شود، به خوبی قابلیت صادرات دارد و نگاهی به آمار و ارقام صادرات صنعت چاپ نشان می‌دهد که بخش زیادی از مشترین کشورهای حاشیه خلیج فارس، افغانستان، عراق و سوریه، به دلیل همجواری با ایران و خراسان رضوی سفارش‌های خود را به این استان می‌آورند.
تاسیس شهرک چاپ و نشر خراسان رضوی موجب شده، صنعت چاپ و خدمات پس از آن در یک فاصله کوتاه، تجمیع و متمرکز شود؛ علاوه براین تجمیع فعالان یک صنف در نقطه‌ای مشترک سبب ایجاد حس رقابت و افزایش کیفیت کالا و محصولات چاپی در شرق کشور به عنوان قطب صنعت کشورهای خاورمیانه شده است، می‌توان گفت که شهرک چاپ و نشر می‌تواند نیازهای تخصصی مشتریان صنعت چاپ را در رشته‌ها و حوزه‌های مختلف را در فضایی حرفه‌ای برای آنان رفع کند.
اما در حاشیه سیزدهمین نمایشگاه تخصصی چاپ و بسته‌بندی مشهد، عباس زارع، مدیرکل دفتر چاپ، محمودرضا برازش رئیس اتحادیه چاپخانه‌داران خراسان رضوی، محسن شمس، مسئول اجرایی جشنواره‌ها، نمایشگاه‌ها و سمینارهای این دفتر و یوسف امینی، معاون فرهنگی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی از برخی چاپخانه‌های واقع در شهرک چاپ و بسته‌بندی بازدید کردند.
انتشار آثار فاخر و نفیس
نخستین ایستگاه بازدید از موسسه چاپ و انتشارات آستان قدس رضوی با ظرفیت اسمی چاپ و صحافی ۵ میلیون جلد کتاب در سال بود. این موسسه با دستور تولیت وقت، آیت‌الله طبسی به عنوان اولین موسسه فرهنگی آستان قدس رضوی در سال ۱۳۶۲ با هدف خدمت به فرهنگ قرآنی اسلامی، تاسیس شد. سال ۱۳۷۷ واحد «چاپ روی لفاف» برای تامین نیازهای زائر و موقوفات (انواع محصولات متبرک و صنعتی شرکت های وابسته به آستان) افتتاح و گستره فعالیت موسسه بیشتر شد.
سال ۱۳۸۸ مرکز بین‌المللی چاپ و نشر قرآن کریم در این مجموعه افتتاح شد که از لحاظ تجمیع تمام فرآیندهای تولید کتاب، نمونه‌ای منحصر به فرد و دارای خصوصیات ویژه و کاملی است. انجام تمام فرآیندهای تولید پیش از چاپ، چاپ و خدمات پس از چاپ، بارزترین خصوصیت مرکز بین‌المللی چاپ و نشر قرآن کریم به شمار می‌آید.
سال ۱۳۹۵ خدمات پس از چاپ و انجام افکت‌های ویژه مثل طلاکوب، برجسته کاری و تولید انواع محصولات شکیل بسته‌بندی) به مرکز بین‌المللی چاپ و نشر قرآن کریم افزوده شد، چاپ کتاب نفیس قرآن ابراهیم سلطان و همچنین قرآن نفیس «بایسنقر میرزا» ازجمله این آثار فاخر هستند که نمونه‌ای از آنها در ورودی در چاپخانه قرار داده شده‌اند، مجموعه‌هایی کمیاب که تنها ۱۰۰ نسخه از آنها در کشور چاپ شدند، مجموعه کتاب‌های نفیس شاهکارهای هنری در آستان قدس رضوی، کتب نفیسی همچون شاهنامه فردوسی، گلستان سعدی و صدها کتاب نفیس دیگر نیز تاکنون در این مجموعه چاپ و منتشر شده است.
چاپ قرآن و ادعیه با ترجمه‌های اردو، آذری و چاپ قرآن مخصوص زائرین عرب زبان و همچنین چاپ بیش از ۴۰ عنوان قرآن با خطوط و ترجمه‌های مختلف ازجمله فعالیت‌های موسسه چاپ و انتشارات آستان قدس رضوی در مدت این سال‌ها است. این موسسه با برنامه‌های خود و با همکاری سایر موسسات به دنبال اشاعه هر چه بیشتر فرهنگ اسلامی و خدمت هرچه بیشتر به زائر با چاپ و تولید انواع کتاب‌های اسلامی مخصوصاً قرآن با خطوط و ترجمه‌های مختلف و با ابعاد متفاوت است.
این چاپخانه در فضایی حرفه‌ای و برخورداری از دستگاه‌ها و ماشین‌های نسبتاً به‌روز توانسته است در طول این سال‌ها جایگاه خوبی برای خود کسب کند، اما یکی از نکات جالب این بازدید، چاپ یک دوره دوجلدی شاهنامه به سفارش تاجیکستان در ۳۰۰ هزار نسخه بود و هیئت بازدیدکننده از مراحل چاپ تا صحافی این شاهنامه به شکل زنده آشنا شدند. این چاپخانه با فضایی گسترده به وسعت ۲۲ هزارمترمربع و ۱۸ هزار مترمربع زیربنا، خط کامل تولید کتاب از صفر تا صد را پوشش می‌دهد، مجموعه‌ای که حتماً ارزش یک‌بار دیدن را دارد.
ضرورت رفع تعهد ارزی صادراتی
مجموعه «آپادن پلاست» دومین مقصد این بازدید بود، مجموعه‌ای که از سال ۱۳۵۶ فعالیت خود را در حوزه تولید محصولات با کیفیت چاپ و بسته‌بندی مطابق استانداردهای جهانی آغاز کرده است. این مجموعه در حوزه خدمات پیش از چاپ، چاپ و فرایندهای تکمیلی چاپ با بهره‌گیری از جدیدترین ماشین‌آلات اروپایی به پشتوانه مدیریت نوین توانسته با شناخته شده‌ترین برندهای بازار در سطح کشور همکاری داشته باشد. لفاف‌های بسته‌بندی دولایه و سه لایه و چهار لایه، لیبل بطری، لیبل، لید، ساشه‌های سس و رب، دوی پک آبمیوه و… برخی از تولیدات این مجموعه هستند.
با کمی گشت و گذار در این مجموعه می‌توان، ردپای تمام خدمات چاپی و بسته‌بندی اعم از مشاوره فنی، طراحی، سیلندر و کلیشه‌سازی، چاپ، خدمات تکمیلی پس از چاپ و بسته‌بندی در یک مجموعه و یک مکان را مشاهده کرد. این مجموعه با تکیه بر دانش محوری و تخصص همگام شده با آخرین تکنولوژی‌های روز صنعت چاپ و بسته‌بندی و ماشین‌آلات پیشرفته برای تولید محصولات منحصر به فرد و خلاقانه برای مشتریان داخل کشور و صادرات آنها به دیگر کشورها تلاش می‌کند.
محمدرضا مشرقی، مدیرعامل این مجموعه، در جریان این بازدید به برخی از مشکلات و موانع پیش روی خود به عنوان یک تولیدکننده اشاره کرد، درد و دل‌های او و پسرش بیشتر درباره موانع تولید بود، او با بیانن اینکه تحریم خارجی را به راحتی دور می‌زنیم اما در تحریم داخلی گیر کردیم، گفت: مشکل عمده ما رفع تعهد ارزی صادراتی است، دولت انتظار دارد که ارز حاصل از صادرات را به آنها بدهیم، در حالی که این کار نشدنی است و با چنین کاری عملاً دیگر نمی‌توانیم با هند، پاکستان و چین رقابت کنیم.
او به مشکل واردات مواد اولیه و مشکلات تامین در این حوزه هم اشاره کرد و افزود: تغییر قیمت‌ها و افزایش قیمت مواد اولیه یکی از مشکلات جدی ما است، اما با این وجود سالانه حدود ۳ هزار تن انواع لفاف چاپ و بسته‌بندی به ارزش سه و نیم میلیون دلار به افغانستان و عراق صادرات داریم، اما اگر این مشکلات ادامه داشته باشد مجبور به فروش برخی از دستگاه‌ها و تعدیل نیرو خواهیم بود.
و یک زوج علاقمند به چاپ
به شرکت دانش بنیان کاویان صنعت سپیدتوس می‌رویم، مجموعه‌ای که با مدیریت سعید خسروپور تهرانی و همسرش عاطفه مرادی اداره می‌شود، این زوج از ۲۲ سال پیش تاکنون در زمینه طراحی و ساخت ماشین‌آلات چاپ فعالیت دارند. آنها تولید با کیفیت لایق ایران و ایرانی می‌دانند و در این مسیر تلاش می‌کنند با تولید دستگاه‌هایی با ساخت ایران، مسیر تولید و فعالیت را برای فعالان چاپ کشور تسهیل کنند.
در کارگاه نه‌چندان بزرگ این زوج علاقه‌مند به چاپ، ماشین‌آلاتی مثل دستگاه چاپ فلکسی و برش دوخت، گاست و برش‌ودوخت تمام اتوماتیک، برش و دوخت تمام اتوماتیک، چاپ رول به ۶رنگ مولتی کالر، چاپ رول به رول ۶رنگ، چاپ شیت چهاررنگ تولید می‌شود.
بیشتر بخوانید: بیست‌وچهارمین همایش صنعت چاپ مازندران، شبی به یاد ماندنی
مشتریان آنها هم نه فقط از ایران، بلکه از افغانستان، قزاقستان، عراق و اربیل و هستند، عاطفه مرادی، دوش به دوش همسرش اما این مسیر را با همه سختی‌ها طی می‌کند و توانسته است در انتخابات سال گذشته هیئت‌مدیره اتحادیه چاپ خراسان رضوی به عنوان دبیر فعالیت‌های صنفی خود را ادامه بدهد.
چاپخانه‌هایی با همت بلند
شرکت «شقایق نگار پارس» دیگر مجموعه‌ای بود که در مسیر بازدیدها در شهرک صنعتی طوس قرار داشت، مجموعه‌ای که از سال ۱۳۸۶ فعالیت خود را آغاز کرده و سازنده دستگاه‌های چاپ صنعتی انوع خدمات چاپ، سیلک و تامپو فروش انواع دستگاه‌های چاپ صنعتی فعال است. بخش عمده فعالیت‌های این مجموعه تولید دستگاه چاپ تمام اتوماتیک ظرف، بطری، تیوب، دستگاه چاپ سیلک مسطح بود.
این شرکت دستگاه‌های چاپ تمام اتوماتیک ۵ رنگ برای سطل‌های ۳۰ لیتری و ۶ رنگ برای تیوب‌ها و کارتریج‌ها را در بازار عرضه می‌کند، دستگاه‌هایی با سرعت ۳هزار چاپ در ساعت و با تکنولوژی افست خشک یووی که کیفیت چاپ بالایی را تضمین می‌کنند.
در ادامه نیز چاپ دانا نیز به مدیریت حسن دلقندی در حوزه چاپ افست کتاب و صنعتی میزبان مدیرکل دفتر چاپ و هیئت همراه بود و زارع از نزدیک با روند تولید و چاپ کتاب در این مجموعه آشنا شد.
ایستگاه پایانی؛ چاپ ملل
چاپخانه ملل مشهد، آخرین ایستگاه بازدید تیم بود، مجموعه‌ای بزرگ با ربع قرن سابقه فعالیت در حرفه چاپ و بسته‌بندی. امکان چاپ تا ابعاد ۷۰ در ۱۰۰ با بزرگترین و بهترین دستگاه‌های چاپ اروپا یکی از ویژگی‌های این مجموعه است، به طوری که می‌توان گفت یکی از بهترین سطح کیفی چاپ و بسته‌بندی در منطقه از آن این مجموعه است.
تامین مواد اولیه دارای استانداردهای چاپ و ارائه منظم خدمات جزو اصول اولیه این مجموعه است و ازجمله مزیت‌های این چاپخانه می‌توان به امکان حضور مشتری در عملیات چاپ و اعمال نظارت کیفی و کمی او اشاره کرد، با کمی گشتن در این چاپخانه می‌توان استفاده از پیشرفته‌ترین سیستم فناوری روز دنیا، سیستم‌های یکپارچه کنترل کیفیت و مدیریت، امکان متنوعی از خدمات تکمیلی ازجمله امکان ایجاد زیباسازی و رنگ‌های ویژه را مشاهده کرد.
در خلال این بازدید اما وحید خفاف واحدی، مدیر این مجموعه به طرح مشکلاتی مثل ورود دستگاه‌های چاپ جدید به کشور اشاره کرد و خواستار تقویت ارتباط و تعامل وزارت فرهنگ با وزارت صمت برای حل این مشکل شد. به اعتقاد وی برای توسعه صادرات باید نوسازی تجهیزات و ماشین‌آلات در اولویت قرار گیرد تا خراسان رضوی همچنان در این عرصه قوی باقی بماند.
